وبا یک بیماری حاد روده ای است که به طور ناگهانی با اسهال شدید و آبکی تظاهر می‌کند و در صورت عدم درمان صحیح و سریع به علت از دست دادن آب و الکترولیت باعث کم آبی بدن بیمار شده و این امر منجر به مرگ وی می‌شود. وبا یکی از قدیمی ترین بیماری‌های واگیردار در کشور است اولین اپیدمی وبا در سال 1344 رخ داد. پس از آن ، بیماری در کشور بومی شد بطوریکه تاکنون 12 مرتبه همه گیری داشته است میزان کشندگی وبا از صفر تا 28 در هزار گزارش شده است.

عامل بیماری وبا: عامل بیماری ویبریوکلرا است که بیشتر از همه در هند بنگلادش و پاکستان شایع است. همچنین درمناطقی که با حوادثی نظیر سیل، زلزله مواجه هستند به صورت همه گیری در می آید. ویبریوکلرا، ناقلی جز انسان ندارد.

راه انتقال: راه انتقال از طریق مدفوعی- دهانی است و مخزن آن انسان است. در مواقع مصرف آب آلوده به مدفوع و یا محتویات استفراغ بیماران می تواند موجبات انتقال بیماری را فراهم سازد.

منابع شایع بیماری: آب آلوده، یخ آلوده، سبزیجات برگ دار که با آب آلوده شسته شده باشند، غذاهای آلوده که خارج از یخچال انباشته شوند، غذاهای تهیه شده از آبزیان: بخصوص وقتی که از آب آلوده صید شده و خام یا کم پخته باشد و انتقال از طریق دست یا وسایل آلوده به مدفوع بیمار است.

دوره کمون بیماری: یک تا سه روز است ( می‌تواند از چند ساعت تا پنج روز هم باشد)

علائم بیماری: 75 درصد از افراد دچار عفونت، هیچ نشانه ای از بیماری ندارند، 20 درصد از مبتلایان، دچار اسهال غیر قابل افتراق از سایر علل اسهال می‌شوند و 5-2 درصد از افراد علائم بالینی خاص وبا را نشان می‌دهند.

اولین شکایت بیمار، احساس پری و غرغرشکم است. از علائم بیماری، اسهال شدید و ناگهانی می باشد که علت آن ورود میکروب و ترشح سم و تاثیر آن بر دستگاه گوارش است. همچنین بیمار از درد شکمی، ضعف و بیحالی شکایت دارد. اما معمولا تب وجود ندارد و در اثر اسهال، مایعات و املاح را از دست می دهد که این مسئله می تواند باعث مرگ وی شود.

در بیماری وبا اسهال به صورت آب برنجی است.

علائم و نشانه ها در اطفال کمتر از دو سال در صورت بروز کم آبی تب، تشنج، افت قند خون وکم شدن هوشیاری است.

پیشگیری: بهترین کار رعایت بهداشت فردی و عدم تماس با مواد آلوده مخصوصا مدفوع شخص آلوده می باشد. گزارش مناطق آلوده به مقامات بهداشتی از شیوع بیماری جلوگیری می‌کند.

دفع بهداشتی فضولات انسانی بهترین اقدامات جهت پیشگیری:
استفاده از مستراح های بهداشتی و ضد عفونی مستراح ها، مدفوع و استفراغ بیماران

تامین منابع آب سالم:
در مناطق شهری استفاده از آب لوله کشی و در مناطق روستایی جوشاندن آب یا اضافه کردن ترکیبات کلر به آن توصیه می‌شود.

اطمینان از سلامت غذا:
استفاده از غذای پخته کاملا داغ شده و شستشوی ظروف و لوازم مورد استفاده برای کنترل بیماری ضروری است.

ضد عفونی و شستشوی میوه ها و سبزیجات قبل از مصرف

اولین اقدام جایگزین مایعات و الکترولیت های از دست رفته است که در این زمینه مهمترین توصیه انجام مایع درمانی خوراکی یا همان (او آر اس) است (او آر اس) یک بسته پودر است که می‌توانید به صورت رایگان از مرکز بهداشتی درمانی یا خانه های بهداشت گرفته و در چهار لیوان آب حل نمود و به بیمار داده شود و بسته به درجه کم آبی بدن فرد باید اقداماتی که پزشک معالج دستور می دهد را انجام داد. برای جبران آب از دست رفته، همچنین می توان به بیمار مایعاتی مثل چای کمرنگ، لعاب برنج و دوغ داد، علاوه بر غذاهای آبکی، غذاهای دیگری مثل کته نرم با گوشت ماهیچه یا مرغ، غذاهای دارای پتاسیم مثل موز و اسفناج نیز مفید است.

عمده‌ترین علامت بیماری و با اسهال آبکی سریع و استفراغ است در صورت مشاهده علائم بیماری و با سریعا بیمار را به نزدیکتری مرکز بهداشتی درمانی برسانید.